Tο λογότυπό της είναι αναγνωρίσιμο στο 94% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η γεύση της είναι επίσης αγαπημένη στην πλειονότητα, καθιστώντας την ως το πιο επιτυχημένο αναψυκτικό στον κόσμο. Ο λόγος για την Coca Cola, που εφευρέθηκε 132 χρόνια πριν από το φαρμακοποιό Τζον Πέμπερτον στην Ατλάντα των ΗΠΑ. Ο Πέμπερτον πειραματίζονταν, θέλοντας να φτιάξει φάρμακο για τον πονοκέφαλο και όχι αναψυκτικό. Κατάφερε όμως να φέρει στο κοινό μια εφεύρεση που, 132 χρόνια μετά, εξακολουθεί να είναι πασίγνωστη, δημοφιλής και επιτυχημένη. Η πορεία της Coca Cola και η ιστορία της συνιστούν το απόλυτο success story.
Η αρχή και η πορεία
Η Coca Cola δημιουργήθηκε στις 8 Μαΐου του 1886 από τον Τζον Πέμπερτον, που ήταν δεινότατος εφευρέτης, αλλά λίγο αργότερα απεδείχθη αδέξιος επιχειρηματίας. Συγκεκριμένα, προσπαθούσε να φτιάξει φάρμακο για τον πονοκέφαλο, αντ’ αυτού όμως έφτιαξε στο εργαστήριό του την πρώτη σταγόνα της Coca Cola. Το υγρό είχε χρώμα καραμέλας (caramel E-150d), σιρόπι και γλυκιά μυρωδιά. Περιχαρής, το πήγε αμέσως στο φαρμακείο του Τζέικομπς, όπου προστέθηκε το ανθρακικό. Μέχρι το 1903 η φόρμουλα περιείχε και καθαρή κοκαΐνη.
Στο φαρμακείο η Coca Cola πωλούνταν προς πέντε σεντς το ποτήρι. Η γεύση της ήταν μοναδική. Στην αρχή πωλούνταν περίπου εννέα ποτήρια την ημέρα. Μάλιστα, ο λογιστής του Πέμπερτον, Φρανκ Ρόμπινσον, ήταν αυτός που έγραψε το όνομα με το χαρακτηριστικό τρόπο που εμφανίζεται στο λογότυπο έως σήμερα. Ο εφευρέτης, όμως, στην πλέον λανθασμένη κίνηση που θα μπορούσε να κάνει, επέλεξε να πουλήσει κατά την περίοδο 1888 – 1891 όλα τα δικαιώματα της εταιρείας του στον επιχειρηματία Άσα Γκριγκς Κάντλερ έναντι 2.300 δολαρίων. Ο νέος ιδιοκτήτης, που κατακλύζονταν από επιχειρηματικό δαιμόνιo, κατάφερε να αυξήσει τα κέρδη και να βελτιώσει τη δημοτικότητα του αναψυκτικού, με καταιγισμό διαφημίσεων και συνεχή προώθηση.
Χάριζε κουπόνια για δωρεάν δοκιμή της Coca Cola και προμήθευε τα φαρμακεία με υδρίες, ζυγαριές, ημερολόγια και ρολόγια με το λογότυπο. Εννέα χρόνια μετά την εφεύρεση, είχαν κατασκευαστεί εργοστάσια παραγωγής του σιροπιού στο Λος Άντζελες, στο Σικάγο και στο Ντάλας. Το 1894 ο επιχειρηματίας Τζόζεφ Βίντερχαρμ εμφιάλωσε για πρώτη φορά το αναψυκτικό και έστειλε 12 μπουκάλια στον Κάντλερ, που δυσανασχέτησε μπροστά στην ιδέα της φορητής Coca Cola.
Ο Κάντλερ δεν ήταν διορατικός· τουναντίον απεδείχθη κοντόφθαλμος, δεδομένου ότι ήταν πλέον φανερό πως το μέλλον της Coca Cola βασίζονταν στην εμφιάλωσή της, ώστε να τη μετακινούν κατά βούληση οι πελάτες, όπου και όποτε θέλουν. Το 1899 ωστόσο, οι δικηγόροι Μπέντζαμιν Τόμας και Τζόζεφ Γουάιχεντ απέκτησαν τα αποκλειστικά δικαιώματα εμφιάλωσης, έναντι μόλις ενός δολαρίου, αφού ο Κάντλερ χλεύασε και θεώρησε ανόητη την ιδέα τους. H επιτυχία φυσικά κέντρισε το ενδιαφέρον πολλών, που έσπευσαν να κυκλοφορήσουν στην αγορά απομιμήσεις (King Cola, Prince Cola, Sola Cola). Η εταιρία δεν έμεινε με σταυρωμένα τα χέρια και ζητούσε – μέσω των διαφημίσεων – από το καταναλωτικό κοινό να απαιτεί την αυθεντική και να μη συμβιβάζεται με απομιμήσεις. Επιπροσθέτως, το 1916 κυκλοφόρησε το διάσημο μπουκάλι με τις καμπύλες, που ξεχώριζε από όλα τα άλλα και έκανε το προϊόν πιο ελκυστικό και πιο αναγνωρίσιμο. Η εταιρία εξαπλώνονταν ραγδαία· ενδεικτικά το 1900 υπήρχαν μόνο δύο εταιρείες εμφιάλωσης, ενώ το 1920 περισσότερες από 1.000.
Το 1923 η εταιρεία πέρασε στα χέρια του Ρόμπερτ Γούντραφ. Ο Γούντραφ ήταν τολμητίας, διάνοια του μάρκετινγκ και ιδιαίτερα φιλόδοξος. Η επινοητικότητά του στην εξάπλωση του προϊόντος απεδείχθη εξαιρετικά σημαντική. Ενδεικτικά, αυτός ήταν που εισήγαγε πρώτος την ιδέα της πώλησης έξι μπουκαλιών σε μια συσκευασία.
Η μεγαλύτερη γκάφα
Η Coca Cola ακολούθησε ανοδική πορεία, όλα έβαιναν καλώς, μέχρι να συντελεστεί η μεγαλύτερη γκάφα του σύγχρονου μάρκετινγκ. Το 1981 ο Ρομπέρτο Γκιζονέτα έγινε διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας The Coca Cola company. Πολλές κινήσεις του ήταν επιτυχημένες (η εισαγωγή στην αγορά της Coca Cola διαίτης έλαβε διθυραμβικές κριτικές και ενθουσιώδη ανταπόκριση από το κοινό), εντούτοις περιέπεσε σε ένα αμάρτημα για το μάρκετινγκ του αναψυκτικού. Το 1985 άλλαξε τη γεύση της Coca Cola, ενώ για 99 χρόνια η φόρμουλα δεν είχε τροποποιηθεί καθόλου. Στις πειραματικές δοκιμές οι άνθρωποι δέχτηκαν θετικά αυτή την αλλαγή. Απεναντίας, όταν κυκλοφόρησε στην αγορά η νέα γεύση, απογοήτευσε το κοινό. Η New Coke ήταν ανεπιθύμητη και όλοι διατράνωναν πως έπρεπε να επιστρέψει η αυθεντική. Η εταιρία ικανοποίησε το αίτημα των πελατών και επαναλάνσαρε την παλιάς συνταγής Coca Cola, ως Coca Cola classic.
Oι κατηγορίες της Coca Cola
Η εταιρεία εισήγαγε στην αγορά την Coca Cola διαίτης, το 1982, στην Αμερική. Ένα χρόνο αργότερα, έφτασε και στην Ευρώπη,για να αναδειχθεί το 1986 ως το καλύτερο διαιτητικό αναψυκτικό στον κόσμο. Μάλιστα την περίοδο 2001 – 2006, η Coca Cola διαίτης κυκλοφόρησε και με ποικιλία γεύσεων· βανίλια, λάιμ και μαυροκέρασο – βανίλια. Το 2005 λανσαρίστηκε και η Coca Cola zero, ενώ το 2013 κυκλοφόρησε και η Coca Cola zero χωρίς καφεΐνη. Επιπλέον, το 2013 το κοινό γνώρισε και την Coca Cola life (Coca Cola με στέβια στην Ελλάδα το 2017). Το πιο λαμπρό αστέρι της μπράντας βέβαια, ήταν, είναι και θα είναι η κλασική Coca Cola, της οποίας η συνταγή παραμένει επτασφράγιστο μυστικό (η συνταγή φυλάσσεται σε θυρίδα στην Ατλάντα και έχουν πρόσβαση σε αυτή δύο μόνο άνθρωποι της εταιρείας).
Η Coca Cola σήμερα
Στην Ελλάδα η Coca Cola έφτασε το 1969 και η εταιρεία Coca Cola Τρία Έψιλον επεκτείνεται στη χώρα. Σήμερα, το 96% των προϊόντων παράγεται στην Ελλάδα, η εταιρία συνεργάζεται με 4.000 προμηθευτές και διαθέτει περισσότερα από 130.000 σημεία πώλησης. Γενικότερα, το διάσημο αναψυκτικό διανέμεται σε περισσότερες από 200 χώρες παγκοσμίως. Καθημερινά, πωλούνται περίπου 1,9 δις αναψυκτικά, ενώ το 2015 ήταν η 53η συνεχόμενη χρονιά που η εταιρεία κατέγραψε έσοδα. Οι γιατροί φυσικά προειδοποιούν τους πολίτες για τις επιπτώσεις της στην υγεία, μα αποτελεί πια αγαπημένο αναψυκτικό και ευχάριστη συνήθεια για την πλειοψηφία του κοινού.
Mερικές ακόμη ενδιαφέρουσες πληροφορίες
- Το brand αξίζει 74 δις δολάρια, όσο η Pepsi, τα Starbucks και η Red Bull μαζί (!).
- Η σημερινή εικόνα που έχουμε για τον Άγιο Βασίλη οφείλεται στις διαφημίσεις της Coca Cola. Πριν από αυτές, ο Άγιος απεικονίζονταν άλλοτε λεπτός, άλλοτε ως ξωτικό και άλλοτε με πράσινη στολή.
- Μολονότι πολλοί πιστεύουν πως, εάν αφεθεί ένα δόντι ή ένα κέρμα μέσα σε Coca Cola θα διαλυθεί, αυτό δεν ισχύει.
- Το 1985 η Coca Cola έγινε το πρώτο αναψυκτικό που πήγε ποτέ στο διάστημα.
- Στην Ιαπωνία κυκλοφορεί από το 2009 Coca Cola με γεύση πράσινου τσαγιού. Το 2007 είχε κυκλοφορήσει για μικρό χρονικό διάστημα Coca Cola με πορτοκάλι, μόνο στην Αγγλία βέβαια.
Παρακολουθήστε την ιστορία της Coca Cola σε ένα βίντεο πέντε λεπτών.
Πηγές
