Αν ο στόχος σας είναι να κατακτήσετε την απόλυτη δόξα και την αιωνιότητα, διαβάστε τις ακόλουθες οδηγίες…
Τα ΜΜΕ ανατρέχουν συνεχώς στα γεγονότα και τα πρόσωπα που σημάδεψαν την ανθρωπότητα, αναζητώντας εκείνους που άφησαν ένα αποτύπωμα πιο βαθύ που θα διαρκέσει.
Τα ονόματα εκείνων που έχουν χαραχθεί ανεξίτηλα στην συλλογική μνήμη της ανθρωπότητας είναι ελάχιστα αν αναλογιστεί κανείς πόσοι εκπρόσωποι της έχουν γεννηθεί και πεθάνει από τότε που εμφανίστηκε ο homo sapiens επί της γης.
Τι είχαν λοιπόν αυτοί οι ολίγοι εκλεκτοί που τα ονόματα τους εξακολουθούν να προφέρονται από τα χείλη μας παρά τον χρόνο που κύλησε και την εξέλιξη των ηθών, της επιστήμης και της κοινωνικής συγκρότησης;
Γιατί κάποιοι παρά τα σπουδαία επιτεύγματα τους ξεχνιώνται άμεσα ενώ άλλοι παραμένουν αναλλοίωτα σημεία αναφοράς και τους μελετάμε, αναφερόμαστε στην ζωή και τον θάνατο τους, τους αναπαριστούμε σε πίνακες, γλυπτά και ταινίες ακόμα και χιλιετίες μετά τον θάνατο τους;
Αν συγκρίνουμε λίγο τις ζωές εκείνων που καταφέρνουν ακόμα να λάμπουν στον έναστρο ουρανό της διασημότητας με τις ζωές εκείνων που τους έφαγε το μαύρο σκοτάδι θα ανακαλύψουμε κάποιες ενδείξεις.
Τι είχαν αυτοί οι ολίγοι εκλεκτοί που τα ονόματα τους εξακολουθούν να προφέρονται από τα χείλη μας παρά τον χρόνο που κύλησε και την εξέλιξη των ηθών, της επιστήμης και της κοινωνικής συγκρότησης;
Ήδη από την αρχαιότητα η έννοια της δόξας φαίνεται πως απασχολούσε πολύ όσους επιθυμούσαν διακαώς να γραφτεί με χρυσά γράμματα το όνομα τους στην ιστορία. Ο Μέγας Αλέξανδρος και ο Ιούλιος Καίσαρας ανήκουν στην ολιγάριθμη στρατιά εκείνων που κατόρθωσαν να απασχολήσουν όχι μόνο τους σύγχρονους τους αλλά ακόμα και την βιομηχανία του Χόλιγουντ μέχρι και σήμερα. Πώς; Κάνοντας πρωτίστως πόλεμο και όχι έρωτα, ενώ είχαν φροντίσει να περιστοιχίζονται από ιστορικούς που κατέγραφαν κάθε εκστρατεία τους και τις διπλωματικές τους κινήσεις.
Οι ιδιοφυείς ηγέτες του αρχαίου κόσμου πέρα από εξαίρετοι στρατηγοί αποδείχθηκαν και αυθεντίες της προώθησης του ονόματος τους. Για τον σκοπό αυτόν έστησαν έναν μηχανισμό προπαγάνδας που στόχευε στο να εδραιώσει την κυριαρχία τους αλλά επιπλέον κατόρθωσε να διαιωνίσει και την φήμη τους.
Η διαφημιστική στρατηγική αυτή, όπου ένα καλοδιαλεγμένο entourage εξαίρει και τεκμηριώνει με όλα τα υπαρκτά μέσα την σπουδαιότητα του διάσημου προσώπου, έχει επιβιώσει μέχρι σήμερα.
Πολιτικοί, θρησκευτικοί ηγέτες και ποπ σταρ χρησιμοποιούν κατά κόρον το εν λόγω τέχνασμα, όμως τώρα πια το κοινό είναι πολύ πιο υποψιασμένο. Αν κρίνουμε λοιπόν από τα σχόλια για το πόσο εμφανείς είναι οι στρατηγικές μάρκετινγκ που υιοθετούν προσωπικότητες όπως ο Bono των U2, ίσως η πολυπόθητη δημοσιότητα ανά τους αιώνας των αιώνων να μην είναι πλέον απολύτως εγγυημένη.
Η πολιτική, καθότι λειτούργημα, είναι μια πολύ υποσχόμενη δραστηριότητα αν θέλει κανείς να κεφαλαιοποιήσει την ενασχόληση του με τα κοινά ενώ έχει και το σημαντικό προτέρημα πως δεν είναι απαραίτητο η υστεροφημία του να έχει θετικό πρόσημο. Βέβαια αν κάποια από τις πολιτικές φυσιογνωμίες του πρόσφατου παρελθόντος ή του παρόντος πρόκειται να απασχολήσει τους ανθρώπους του μέλλοντος μάλλον θα πρέπει να έχει επιτύχει κάτι που να αλλάξει τον ρου της ιστορίας, όπως ο Νέλσον Μαντέλα ή ο Γκορμπατσώφ.
Πάντως σε περίπτωση που ενδιαφέρεται κάποιος σοβαρά να κερδίσει μια θέση στο πάνθεον των σπουδαίων, ο σωστός επαγγελματικός προσανατολισμός αποτελεί καίριο στοιχείο για να το πετύχει.
Πέρα από εκείνους που έμειναν στην ιστορία επειδή άλλαξαν τον κόσμο με την πυγμή, υπάρχουν κι εκείνοι που θυμόμαστε επειδή άλλαξαν τον κόσμο με τις ιδέες τους. Ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης, ο Νίτσε, ο Μαρξ, είναι μόνο μερικοί από αυτούς. Το έργο και οι θέσεις που διατύπωσαν άλλαξαν τόσο ριζικά τον τρόπο που σκεπτόμαστε και ζούμε ώστε ακόμα και άνθρωποι που δεν έχουν ποτέ διαβάσει τα γραπτά τους γνωρίζουν ποιοι είναι, ενώ ερωτήσεις που τους αφορούν έχουν τεθεί ακόμα και σε διαγωνιζόμενους τηλεπαιχνιδιών.
Βέβαια η αλήθεια είναι πως όταν φιλοσοφούσαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι και οι μετέπειτα στοχαστές που πήραν την σκυτάλη από εκείνους, η συντριπτική πλειοψηφία του λαού δεν γνώριζε γραφή και ανάγνωση, επομένως ο ανταγωνισμός για την κατάκτηση περίοπτης θέσης στα βιβλία της ιστορίας της φιλοσοφίας ήταν λίαν περιορισμένος.
Το ίδιο πάνω κάτω ισχύει και για τους σπουδαίους επιστήμονες που έθεσαν τις βάσεις για την τεχνολογική εξέλιξη ώστε σήμερα να απολαμβάνουμε τις γνώσεις και τα αγαθά που προέκυψαν από την έρευνα τους. Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, ο Αρχιμήδης, ο Νεύτωνας, ο Κοπέρνικος, ο Δαρβίνος κι ο Αϊνστάιν ως σούπερσταρ της επιστήμης θα μπορούσαν να σας πείσουν να στραφείτε στο πεδίο αυτό αλλά αν κρίνουμε από τις οπισθοδρομικές απόψεις που εκφράζει μεγάλη μερίδα των ανθρώπων σήμερα ίσως ούτε αυτή η κατεύθυνση να εγγυάται πως οι προσπάθειες σας θα εκτιμηθούν δεόντως από τις επόμενες γενεές.
Αν λάβουμε υπόψιν τα ονόματα που απολαμβάνουν την απόλυτη αναγνωρισιμότητα σημερα, οι ιδιότητες που σχετίζονται με τον κόσμο του θεάματος θα έπρεπε να αποτελούν την κορυφαία επιλογή. Τα επαγγέλματα του ηθοποιού, του μουσικού ή του αθλητή μπορεί να φαντάζουν προφανείς λύσεις αλλά στην πραγματικότητα δεν εγγυώνται την αθανασία και ο λόγος είναι απλός: μόλις οι μεν πάψουν να σκοράρουν και να σημειώνουν ρεκόρ ή οι δε να σκαρφαλώνουν στα charts, οι περισσότεροι τους ξεχνάνε.
Μια μορφή τέχνης όπου τα έργα είναι σαφώς πιο διαχρονικά και επηρεάζονται πολύ λιγότερο από τις τάσεις της εκάστοτε μόδας είναι η λογοτεχνία. Όσα χρόνια κι αν έχουν περάσει ο Γιάννης Αγιάννης, ο Γαβριάς και η Τιτίκα εξακολουθούν να ζούνε τόσο μέσα στις σελίδες των Αθλίων όσο και στις απανταχού κοινωνίες. Και μαζί μ΄αυτούς παραμένει ζωντανό και το όνομα του Βικτόρ Ουγκό. Eνδιαφέρουσα εναλλακτική είναι να ξεχωρίσετε ως κάθαρμα.
Η ίδρυση θρησκείας είναι επίσης μια πιθανά καλή επιλογή σε περίπτωση που εκτός από δίψα για φήμη διαθέτετε και γόνιμη φαντασία. Καθώς η δεξαμενή εύπιστων φαίνεται να μην στερεύει ποτέ, αν το αφήγημα που θα επινοήσετε είναι πιασάρικο είναι πιθανόν πολλές χιλιάδες χρόνια μετά κάποιοι αντί για “Μα τον Δία!” να λένε “Μα τον Χ!” (όπου Χ συμπληρώνετε το ονοματάκι σας).
Αν το μονοπάτι της αρετής και της εξύψωσης δεν σας ταιριάζει, και το ζήτημα της ηθικής δεν σας αφορά, μια ενδιαφέρουσα εναλλακτική είναι να ξεχωρίσετε ως κάθαρμα. Το απεχθές παρεάκι του Τζακ του Αντεροβγάλτη, του Χίτλερ και του Νέρωνα σίγουρα θα μνημονεύεται για πολλά πολλά χρόνια ακόμα.
Εκτός από εκείνους που προέβησαν σε σπουδαίες πράξεις ή εντυπωσιακές ανακαλύψεις, μία άλλη ομάδα αναφέρεται συχνά: οι βαθύπλουτοι. Είτε μιλάμε για τον θρυλικό βασιλιά της Λυδίας Κροίσο που έζησε πριν από χιλιάδες χρόνια, είτε για τους Ρόκεφέλερ και τον Ωνάση, η συσσώρευση αμύθητου πλούτου οικοδομεί σχεδόν μαγικά έναν βωμό όπου ο μεγιστάνας λατρεύεται στον αιώνα τον άπαντα.
Σε περίπτωση λοιπόν που το ταλέντο σας είναι να αυγατίζετε τα χρήματα που έρχονται στα χέρια σας, μπορείτε να βασιστείτε σε αυτό και για να δοξαστείτε τόσο εν ζωή όσο και μετά θάνατον.
Τέλος, αν τα χαρίσματα σας είναι περιορισμένα, ένας ξαφνικός, πρόωρος και “καταραμένος” θάνατος –ιδανικά κοντά στα 27- μπορεί να σας χαρίσει την αιωνιότητα. Η Κλεοπάτρα όσο ζούσε ενσάρκωσε όντως την σημασία του ονόματος της, ούσα το κλέος του πατρός της, όμως ο θάνατος από δήγμα φιδιού είναι εκείνο που εξασφάλισε το ότι την συζητάμε ακόμα. Το ίδιο ισχύει και για τον Τζέιμς Ντιν και την Μαίριλυν Μονρόε. Όσο γοητευτικοί και σαγηνευτικοί κι αν υπήρξαν, τα βαθιά γεράματα και η διαρκής έκθεση θα είχαν φθείρει κάπως τον μύθο τους. Αντιθέτως, χρόνια μετά τον θάνατο τους αυτά τα λαμπερά ινδάλματα εμπνέουν ακόμα.
Βέβαια πιο υγιές θα είναι να προσπαθήσουμε όλοι να γίνουμε κάπως καλύτεροι άνθρωποι. Ίσως αυτό να μην μας εξασφαλίσει την δόξα αλλά θα μας προσφέρει την αγάπη και την εκτίμηση των όσων ζούνε μαζί μας. Σήμερα, όχι αφού πεθάνουμε.
Με στοιχεία από BBC
