Πού ζουν οι ψηλότεροι άνθρωποι στον κόσμο; Και τι είναι αυτό που τους έχει χαρίσει τόσους πόντους; Είναι καθαρά θέμα γενετικής ή υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν το ύψος των ανθρώπων; Σε αυτά τα ερωτήματα απάντησε μια πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, αποκαλύπτοντας τις χώρες όπου είναι πιθανότερο να συναντήσετε τους ψηλότερους άνδρες και γυναίκες.
Ένας κόσμος «γιγάντων»
Η Τουρκία μπορεί να υπερηφανεύεται για τον ψηλότερο άνδρα, τον Sultan Kösen (2.51 μ.), και την ψηλότερη γυναίκα, την Rumeysa Gelgi (2,15 μ.), ωστόσο η χώρα δεν βρίσκεται στην κορυφή της λίστας σε ό,τι αφορά στο μέσο ύψος. Αυτή η πρωτιά ανήκει στις Κάτω Χώρες και τη Λετονία.
Οι Ολλανδοί άνδρες που γεννήθηκαν από το 1996 και μετά μοιράζονται τον εντυπωσιακό μέσο όρο ύψους των 182.54εκ. (1,83μ.), ενώ οι γυναίκες που γεννήθηκαν την ίδια εποχή είναι κατά μέσο όρο 168,72εκ. (1,69μ.) σε ύψος. Στη Λετονία, οι γυναίκες καταλαμβάνουν την πρώτη θέση με μέσο ύψος 169,80εκ. (1,7μ.), ενώ οι Λετονοί άνδρες καταλαμβάνουν την τέταρτη θέση παγκοσμίως, με μέσο ύψος 181,42εκ. (1,81μ.).
Στο άλλο άκρο του φάσματος, το Ανατολικό Τιμόρ διεκδικεί τους πιο κοντούς άνδρες στον κόσμο, με μέσο όρο 159,79 εκατοστά (1,6μ.), ενώ οι γυναίκες στη Γουατεμάλα είναι από τις πιο κοντές παγκοσμίως, με μέσο όρο μόλις 149,39 (1,49μ.) εκατοστά.
Οι πέντε πρώτες χώρες με τους ψηλότερους άνδρες περιλαμβάνουν:
1. Ολλανδία: 182,54εκ.
2. Βέλγιο: 181,70εκ.
3. Εσθονία: 181,59εκ.
4. Λετονία: 181,42εκ.
5. Δανία: 181,39εκ.
Σε ό,τι αφορά στις γυναίκες, οι ψηλότερες ζουν στις:
1. Λετονία: 169,80εκ.
2. Ολλανδία: 168,72εκ.
3. Εσθονία: 168,67εκ.
4. Τσεχία: 168,46εκ.
5. Σερβία: 167,69εκ.
Τι καθορίζει το ύψος;
Τα στοιχεία, που δημοσιεύθηκαν από την εταιρεία «Our World in Data», ανέλυσαν τους μέσους όρους ύψους και για τις 195 χώρες, χρησιμοποιώντας εκατομμύρια συμμετέχοντες. Οι ερευνητές υπολόγισαν το μέσο ύψος διαιρώντας το συνολικό άθροισμα των υψών με τον πληθυσμό. Αμερικανοί επιστήμονες από το Albert Einstein College of Medicine στη Νέα Υόρκη διαπίστωσαν ότι ενώ το 70-80% του ύψους ενός ατόμου υπαγορεύεται από τη γενετική, το υπόλοιπο ποσοστό εξαρτάται από περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως η διατροφή και οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες. Η ομάδα μελέτης σημείωσε επίσης ότι η κακή διατροφή και οι ασθένειες στην παιδική ηλικία συχνά περιορίζουν την ανάπτυξη, καθιστώντας το ύψος μια αντανάκλαση του βιοτικού επιπέδου ενός πληθυσμού.
Το βιοτικό επίπεδο φαίνεται πράγματι να επηρεάζει σημαντικά τις τάσεις του ύψους, σύμφωνα με και τα στοιχεία σε βάθος χρόνου. Για παράδειγμα, μια βρετανική μελέτη διαπίστωσε ότι τα παιδιά από φτωχότερες περιοχές της Αγγλίας είχαν πάνω από 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να είναι κοντύτερα από το μέσο όρο της ηλικίας τους σε σύγκριση με τα παιδιά από πλουσιότερες περιοχές. Επιπλέον, μια έκθεση του Ιδρύματος Τροφίμων ανέδειξε μια ανησυχητική μείωση του μέσου ύψους των παιδιών ηλικίας 5 ετών στη Βρετανία από το 2013, συνδέοντας την πτώση με τη μειωμένη κατανάλωση βασικών θρεπτικών συστατικών, όπως το ασβέστιο, ο ψευδάργυρος και η βιταμίνη Α.